Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Ana bilim Dili Başkanı Prof.Dr.Nevzat Çevik YÖRSİAD ( Yörük Sanayici ve İş İnsanları Derneği )’ın ZOOM üzerinden düzenlenen Online Olağan Toplantısının konuğu oldu.
YÖRSİAD Üyelerinin yoğun ilgi gösterdiği toplantının misafirleri arasında YÖRKAM (Akdeniz Üniversitesi Yörük Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi) Müdürü Yrd. Doç. Dr. Fatih Uslu da yer aldı.
Hayli keyifli geçen söyleşi ilgi çekerken, açıklamalarda bulunan YÖRSİAD Başkanı M.Aykut Ege, çok özel konuklar ile COVID-19 sürecinde uzaktan da olsa hep birlikte olmanın ve değerli görüşleri almanın mutluluğunu yaşadıklarını söyledi. Ege “ Koronavirüs ( Covid-19) nedeniyle alınan önlemler çerçevesinde bir arada olamasak da dijitalliğin getirdiği imkanlar ile sizler ile birlikte bu şekilde bir araya gelme şansı buluyoruz. Toplantılarımızda çok özel konuklarımız bizlerle fikirlerini paylaşıyorlar. Bugün konuğumuz olan Sayın Prof.Dr.Nevzat Çevik Hocamız da bizlere Antalya’da tarih boyunca Kültürel değişim konusunu anlattı. Kendisine çok teşekkür ediyoruz” dedi.
Yörüklük felsefesini geleceğe taşımak için geç kalmayalım!
YÖRSİAD üyeleri ile bir arada olmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Prof.Dr.Nevzat Çevik, Yörük Kültürü’nün geçmişi hakkında bilgiler verdi. Çevik “ Öncelikle hepimiz başta Yörüğüz. Yörüklük elbette bir kimlik. Dünyada çok eski zamanlarda herkes yürüyordu. Yeni yaşam alanları bulma peşinde, yemeği için yürüyorlardı. Yerleşik hayat daha yeni oldu. Yörüklüğün son uzantısını yaşıyoruz. Zaman veremem ama belki iki yıl belki yüz yıl sonra bu kültürü yaşayan kimse kalmayacak. Bugün gördüğümüz ne bir deve göçü ne de bir Kıl çadır olmayacak. Biz bunu müzelerde ve ansiklopedilerden göreceğiz. Bu bakımdan bu kültürün geleceğe taşınması için bu günden önlemler alıyoruz. Bugün tek çaremiz bu kültürü müzelerde korumak. Yörükler, eskiden göçerdi, sonra yarı göçer oldu şimdi yerleşik hayat var. Şimdi yürüyenler zar zor yürüyor. Bunları arşivlerde, müzelerde dökümanlarda koruyacağız. Onların müzelik aracılığı ile geleceğe taşıyacağız. Yörüklük felsefesini geleceğe taşımak için geç kalmayalım. Bu kültürü nasıl koruruz ona bakmamız lazım. Yörüklüğü her tarafından tutup koruyamayabiliriz ama bir tarafından tutup koruyabiliriz. Yörüklüğün bir felsefesi var, atasözleri var. Bilimin bu işlere el atması lazım. Geleceğe hazırlık yapılmalı, bilimsel araştırmalar yapılmalı” dedi.
Yörük Göçleri aslını yansıtmıyor!
Prof.Dr.Nevzat Çevik ayrıca yaptığı açıklamasında, her sene yapılan Yörük Göçleri’nin aslını yansıtmadığını ve buna da bir önem alınması gerektiğini söyleyerek “ Her sene yapılan Yörük göçleri var. Onlar tam bir komedi. Bozulmuş ve dejenere olmuş. Bunlara da yön vermek lazım. Gerçekten yapılacaksa bu iş doğru yapılmalı ve geleceğe doğru yön verilmeli” diye konuştu.
Dijital ortamda Yörük hayatı oyunu yazılabilir!
Soru cevap şeklinde geçen toplantıda, YÖRSİAD olarak Yörük Kültürünün devamı ve geleceğe taşınması adına ellerini taşın altına soktuklarını belirten Başkan M.Aykut Ege, konuk Prof.Dr.Nevzat Çevik’e “Yörüklük güncellenebilir mi? Maalesef Yörüklük deyince toplum içinde akla,kıl çadır, yayık ayranı, keçi, keşkek den başka bir şey gelmiyor. Buradan öteye gitmiyor. Bir yörük takım elbise içinde de dijital olarak da, dijital Yörük de olabilir mi?” sorusunu sordu.
Prof.Dr.Nevzat bu soruya verdiği cevapta, Yörüklüğü eski dönemlerdeki yaşamanın zor olduğunu belirtirken “ Şu andaki şartlara göre Yörüklük, orijinal formu gibi yaşanabilmesi zor. Bunu modern hayata uydurarak yaşatmamız lazım. Bugünlerin içinde bugünkü şartlarda yaşatmaya çalışmalıyız. Siz İş İnsanları olarak girişimci olarak bir iki deneme yapmanızda fayda var. Bir dijital Yörük mutlaka olabilir. Dijital ortamda Yörük hayatı oyunu yazılabilir. Çocuklar onla oynasın ve Yörüklüğü yaşasın. Bence bu fikri öneriyorum sizlere. Bu proje olabilir ve sizde bu proje ile çocukların kalbine girebilirisiniz. Ayrıca yiyecek içecek anlamında da bu kültürün tanıtılması için Yörük Fast Food’lar oluşturabilir ve Yörük tatları ile Yörük kültürü sürdürülebilir” dedi.
Maalesef, Müze var ama müzecilik yok!
YÖRSİAD’ın kurmasını planladığı ve üzerinde çalıştığı Yörük Köyü Müzesi konusuna da değinen Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Ana bilim Dili Başkanı Prof.Dr.Nevzat Çevik “ Her yerde müzeler kurdum. Birçok bölgede geleneksel hayatı Yörüklüğü anlatan müze kurdum. Müzecilik çok pahalı ve zor bir iş. Yapması ve işletmesi çok pahalı. Özellikle müzeyi işletmek daha da zor. Bakınız, 15 milyon insan gelen bir Antalya da Antalya müzesini yılda 200 bin kişi geziyor. Maalesef, Müze var ama müzecilik yok” dedi.
Yörük kültürü deyince aslında Türk milli kültüründen bahsediyoruz!
YÖRKAM (Akdeniz Üniversitesi Yörük Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi) Müdürü Yrd. Doç. Dr. Fatih Uslu da toplantıda söz alarak YÖRSAİD ile ciddi bir işbirliği yaptıklarını ve bu kültürü geleceğe taşımak adına yeni projeler oluşturduklarını söyledi. Uslu “ YÖRKAM olarak, YÖRSİAD bizim çok özel bir partnerimiz. Yörüklük olarak kadim bir tarihten bahsediyoruz. Özellikle konar göçer kısmı çok önemli. Antalya’nın % 60 ı Yörük.
Torosların zirvesindeki kültür öğeleri daha çok korunaklı. Yörük kültürü deyince aslında Türk milli kültüründen bahsediyoruz. Bu bağlamda bugün Yörük Kültüründe halk hekimliği ve halk baytarlığı önem arz ediyor. Koronavirüs etkisini yaşadığımız bu günlerde daha da anlam kazanan Yörüklerimizde halk hekimliği konusunda çok ciddi çalışmalar yapılmış. Alternatif tıpta da bu konuda derslerde yer almaya başladı. Bundan sonra da daha da faydalanacağı anlamına geliyor. Dünya sağlık örgütü Hindistan Amazon gibi yerel yerlerde halkın kendi imkanları ile buldukları imkanlarla salgınlara karşı başarılı olduklarını söylüyor. Yörüklerimizde hastalıklarda kendi imkanları ile çok başarılı olmuşlar” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Fatih Uslu Akdeniz Üniversitesi Kampüsü içinde bir Yörük çadırı kurulabileceğini ve orada hediyelik eşya ya da Yörüklüğü gösteren ürünlerin burada sunulabiliceğini de söylerken, YÖRKAM ve YÖRSAİD olarak bunu birlikte gerçekleştirebileceklerini ifade etti.