ABD ek gümrük vergisi getirdiği Çin’in buna misilleme yapmasının ardından Çin’e bir gümrük vergisi daha uygulayacağını açıkladı. Böylece 9 Nisan’dan itibaren ABD’nin Çin ürünlerine uyguladığı gümrük vergisi toplam yüzde 104 olacak.
ABD Başkanı Donald Trump geçen hafta çok sayıda ülkeye yeni gümrük vergilerileri getirirken Çin’e yüzde 34’lük ek bir gümrük vergisi ilan etmiş ve bu ülkeden gelen ürünlerden alınan vergiyi toplam yüzde 54’e çıkarmıştı.
Trump diğer ülkeleri, bir karşılık vermemeleri konusunda uyarmış, aksi takdirde yeni vergilerle karşılaşacaklarını belirtmişti.
Çin hükümeti ise bu tehdide rağmen 10 Nisan’dan başlayarak ABD mallarına yüzde 34 ek gümrük vergisi uygulanacağını duyurmuştu.
Bu akşam bir basın toplantısı düzenleyen Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Çin’in bu vergileri geri çekmemesi sonucu bu kararı aldıklarını söyledi ve ABD Başkanı Trump’ın, Çin’in bir anlaşma istediğini düşündüğünü de ekledi.
Leavitt, geçen hafta yeni gümrük vergisi açıkladıkları ülkelerden 70’inin, bunları müzakere etmek istediğini ve Trump’ın her ülkeyi ayrı bir şekilde ele almaya hazır olduğunu, bu müzakerelere askeri üsler ve uluslararası yardımlar gibi konuların da dahil edilebileceğini söyledi.
Leavitt’ten birkaç saat önce sosyal medya hesabından bir paylaşım yapan Donald Trump, Çin’in bir anlaşmaya varmak istediğini belirtti:
“Çin bir anlaşmaya varmayı çok istiyor ama nereden başlayacaklarını bilmiyorlar.
“Bizi aramalarını bekliyoruz. Bu olacak!”
- Küresel piyasalarda çalkalanma Türkiye’yi nasıl etkiliyor?
Kaynak,Getty Images
Pekin yönetiminden ise geri adım atılmayacağı açıklamaları geliyor.
Çin Ticaret Bakanlığı, gümrük vergileriyle “sonuna kadar” mücadele edileceğini duyurdu.
Bakanlık, Trump’ın Çin mallarına yüzde 50 ek vergi koyma tehdidini “hata üstüne hata” olarak nitelendirdi.
Çin’in Washington Büyükelçisi Liu Pengyu ise Trump’ın tehdidi için “ekonomik zorbalık” ifadesini kullandı.
Trump ise ülkesinin birçok ülkeyle ticaret açığı içinde olduğunu savunuyor ve “36 trilyon dolar borcumuz olmasının bir sebebi var” diyor.
BBC‘ye konuşan ABD merkezli düşünce kuruluşu The Conference Board’un Çin Merkezi’nde kıdemli danışman olarak görev yapan Alfredo Montufar-Helu, Çin’in geri adım atacağını düşünmenin yanlış olacağını söylüyor:
“Böylesi bir adım sadece Çin’i zayıf göstermekle kalmaz, aynı zamanda ABD’ye daha fazlasını talep etmek için bir kaldıraç da vermiş olur.
“Artık uzun vadeli ekonomik hasara yol açacak bir çıkmaza girmiş durumdayız.”
Resesyon kaçınılmaz mı?
ABD Başkanı Donald Trump’ın ek gümrük tarifeleri küresel piyasalarda fırtına etkisi yarattı. Peki bu bir küresel resesyona (ekonomik daralma) doğru gittiğimiz anlamına mı geliyor?
Burada vurgulanması gereken ilk şey, borsanın tepkisi ile, reel ekonominin tepkisinin her zaman aynı olmayabileceği gerçeğidir. Hisse senetlerindeki düşüş her zaman bir ekonomik krizin kapıda olduğu anlamına gelmez.
Ancak bazen bu ikili paralelleşir.
Piyasalarda bugün olduğu gibi büyük düşüşler, temelde, borsadaki büyük şirketlerin gelecekteki kârlarının yeniden değerlendirilmesi anlamına gelir.
Piyasalar, anlaşılır bir şekilde, gümrük vergileriyle, maliyetlerin artacağını ve kâr oranlarının azalacağını satın alıyor.
Bu, bir resesyonun kaçınılmaz olduğu anlamına gelmiyor. Ancak olasılıklar, Trump’ın yüzyıldır görülmemiş şekilde bir gümrük vergisi operasyonuna başlaması öncesine oranla çok daha yüksek.
Bir hükümetin harcadığı ve ihraç ettiği her şeyin toplamının üst üste iki üç aylık dönem boyunca azalması durumuna ekonomi literatüründe resesyon adı veriliyor.
Borsa düşüşleriyle dolu bu son piyasa fırtınası içinde, bazı kayıplarsa diğerlerine göre daha endişe verici olarak görülüyor.
- 150 yılda yaşanan 14 resesyon nasıl başladı, maliyeti ne oldu?
Kaynak,Getty Images
Bankalar, ekonomik sağlamlığın önemli bir göstergesi olarak görülür.
Saygın bir piyasa uzmanı da bugün bana bu noktada kaygısını dile getirdi ve “Beni nefessiz bırakan şey bankalardaki düşüştü” dedi.
Dünyanın Doğusu Batısı arasında uluslararası ticaretin kesiştiği noktada faaliyet gösteren HSBC ve Standard Chartered, bir miktar toparlanmadan önce yüzde 10’dan fazla düşüş yaşadı.
Diğer uyarı işaretleri de emtia piyasasından geldi.
Bakır ve petrol fiyatları küresel ekonominin sağlık göstergeleri olarak kabul ediliyor.
Her ikisi de Trump’ın gümrük vergisi bombasını patlatmasından bu yana yüzde 15’ten fazla düştü.
Küresel çapta bugüne dek çok fazla resesyon yaşanmadı.
1930’larda, Büyük Buhran sonrası ve Covid pandemisi büyük ekonomilerde benzer düşüşler gördüğümüz üç nadir örnektir.
Trump vergilerinin bu ölçekte bir şey yaratmasına şimdilik olasılık verilmese de, birçok uzman, ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği için resesyon olasılığına dair kaygılarının arttığını dile getiriyor.
