Emekli aylığı Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas kazanç üzerinden hesaplanıyor. Çalışma hayatı boyunca SGK’ya bildirilen kazançların emeklilik dilekçesi verilen tarihteki güncel değeri bulunuyor. Bu güncel tutar aylık bağlama oranı (ABO) ile çarpılarak emekli aylığı belirleniyor.
Prime esas kazançların güncellenmesi 2000 öncesi dönem için gösterge ve memur maaş katsayısı ile yapılıyor. 2000 – 2008 arasındaki kazançlar tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artış hızının ve gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) artış hızının toplamı ile güncelleniyor. 2008 sonrası kazançlar ise TÜFE artış hızının yüzde 100’ü ile GSYH artış hızının yüzde 30’unun toplamı ile güncelleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılı GSYH artış hızını yüzde 3,2 olarak açıkladı. Bunun yüzde 30’u 0,96 puana karşılık geliyor. 2024 yılı TÜFE artışı yüzde 44,38 olarak gerçekleşti. Böylece 2024 yılı için güncelleme katsayısı 1,4544 olarak kesinleşti.
EMEKLİ AYLIKLARI YENİDEN HESAPLANACAK
Sosyal Güvenlik Kurumu 1 Ocak 2025 tarihinden sonra dilekçe verenlerin emekli aylığını bağlarken 2024 yılı güncelleme katsayısını 1,4438 olarak uyguladı. Aylıkları bu katsayı üzerinden bağladı. Milli gelir artış hızının belli olmasıyla bu kişilerin emekli aylıkları 1,4544 güncelleme katsayısı dikkate alınarak yeniden hesaplanacak. Güncelleme katsayısındaki değişim dolayısıyla 1 Ocak 2025 tarihinden sonra bağlanan emekli aylıkları yüzde 0,73 oranında artacak. Örneğin 30.000 TL bağlanmış aylık 30.219 TL’ye yükselecek.
NİSAN AYINDA EMEKLİ AYLIKLARINA YANSIYACAK
Kanun gereği güncelleme katsayısında milli gelirin açıklanmasının ardından yapılan değişiklik emekli aylıklarına nisan ayında yansıtılıyor. Şubat ve mart ayında emekli aylığı bağlanmış kişilere fark ödeniyor. Örneğin ocak ayında dilekçe vermiş olanların aylığı 1 Şubat’ta bağlanmış olduğundan onlara şubat ve mart ayı farkları ödenecek.
EMEKLİLİĞE HAK KAZANMAMIŞ KİŞİLERİN E-DEVLET’TEKİ AYLIKLARINA DA YANSIYACAK
Henüz emekliliğe hak kazanmamış veya hak kazanmış olmakla birlikte emekli olmamış kişilerin emekli aylıkları e-Devlet’te yayımlanıyor. Bu kişilerin e-Devlet’te görünen emekli aylıkları geçen yıl aralık ayına göre şubat ayında düştü. Aralık ayındaki aylıklar ile ocak ayındaki aylıklar arasında yüzde 31-32 oranında fark ortaya çıktı. Nisan ayında yapılacak yeniden hesaplama sonucunda fark yüzde 30-31 oranına gelecek.
DİLEKÇEYİ 31 ARALIK 2024’TE VERENLERİN GÜNCELLEME KATSAYISI YÜZDE 86,16 OLDU
Emeklilik dilekçesini 31 Aralık 2024 tarihine kadar veren özel sektör işçileri ve BAĞ-KUR’lular ile 14 Ocak 2025 tarihine kadar veren kamu işçilerinin kazançlarının güncel değeri hesaplanırken 2024 yılında kazançlarında yüzde 86,16 oranında artış yapıldı. Başka bir ifadeyle onların 2024 yılı güncelleme katsayısı 1,4544 yerine 1,8616 olarak uygulandı. Bu da emekli aylıklarının dilekçeyi 2025 yılı ve sonrasında verenlere göre yüzde 30 – 31 daha fazla olmasını sağladı.
2024 yılı GSYH artış hızından kaynaklı emekli aylıklarında yapılacak yüzde 0,73 oranındaki artıştan dilekçeyi 31 Aralık 2024 (kamu işçileri için 14 Ocak 2025) tarihine kadar vermiş olanlar yararlanamayacak. Onların emekli aylıkları temmuz ayından itibaren 6 ayda bir enflasyon oranında artacak.
