İmamoğlu’nun diplomasının iptali hakkında suç duyurusunda bulunuldu

Görevden uzaklaştırılan İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun diplomasını iptal eden İstanbul Üniversitesi Rektörü ve yönetim kurulu üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunuldu.

CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun üniversite diploması 18 Mart’ta iptal edilmişti.

‘Kent uzlaşısı’ soruşturması kapsamında 19 Mart’ta gözaltına alınan Ekrem İmamoğlu, 23 Mart’ta tutuklanmıştı.

Liberal Demokrat Parti (LDP) eski Genel Başkan Yardımcısı Hasan Kulaksız, Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının hukuksuz şekilde iptal edildiği gerekçesiyle, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.

İmamoğlu’nun mezun olduğu İstanbul Üniversitesi’nden yapılan açıklamada 1990 yılında İşletme Fakültesi İngilizce programına yatay geçiş yapan 28 kişinin diplomalarının geri alınmak suretiyle iptal edildiği duyurulmuştu.

Sosyal medya hesabından açıklama yapan Kulaksız, “İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 30 yıl önce aldığı ve resmi olarak onaylanmış üniversite diploması, İstanbul Üniversitesi tarafından hukuksuz, keyfi ve siyasi bir kararla iptal edilmiştir. Bu, sıradan bir evrak iptali değildir. Bu, hukukun hiçe sayılması, seçme-seçilme hakkının gaspı ve demokrasinin öldürülmesidir” dedi.

Kulaksız ayrıca, “Bu açık anayasa ihlaline karşı İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na, İstanbul Üniversitesi rektörü ve yönetim kurulu üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundum” dedi.

“Bu mücadele, yalnızca Ekrem İmamoğlu’nun ya da benim mücadelem değil. Bu, her bir yurttaşın özgürlüğünü, iradesini ve geleceğini savunma mücadelesidir” ifadelerini kullandı.

İmamoğlu 15 Mart’ta yaptığı konuşmada, diplomasının iptal edileceğiyle ilgili iddialara şöyle yanıt vermişti:

“Tek dertleri ne biliyor musunuz? Önce ’23 Mart’ta ön seçim olmadan İmamoğlu’nun işini bitirelim’. Rüyaları içi bomboş iddialarla kumpas yapmak. ‘Turbun büyüğü’ diyerek heybeden, eskiden yaptıkları gibi, sözüm ona örgüt çıkarmak.

“Kimileri ülkede istikrarı bozacak kadar kafayı bozmuş. İmamoğlu’nu hapse atmaktan bile bahsediyorlar. Köşe yazılarında bunlar var. Sözüm ona Ekrem İmamoğlu oyun dışı kalacakmış. Burası muz cumhuriyeti değil, bu topraklarda namertlik sökmez!”

Cumhurbaşkanı adayı olabilmek için üniversite mezunu olma koşulu arandığı için açılan soruşturmanın sonucu kritik önemde.

1994 tarihli İstanbul Üniversitesi (İÜ) İşletme Fakültesi İngilizce Bölümü’nden mezun olan Ekrem İmamoğlu hakkında açılan diploma soruşturması, bu süreçte yaşananlar ve olası sonuçlarını derledik.

Diploma tartışması nasıl başladı?

İmamoğlu’nun diplomasının “sahte olduğu” iddiaları ilk kez 2019 yerel seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmesinden sonra başladı.

15 Şubat 2020’de CİMER’e yapılan bir başvuruda, İmamoğlu’nun 1990 yılında Girne Amerikan Üniversitesi’nden (GAÜ) İstanbul Üniversitesi’ne usulsüz geçiş yaptığı iddia edildi.

Başvuruya yanıt veren İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü, İmamoğlu’nun üniversite tarafından ilan edilmiş yurt dışı yatay geçiş kontenjanına başvurduğunu ve başvurusunun ilgili maddelerce değerlendirilerek kabul edildiğini söyledi.

Tartışma neden yeniden alevlendi?

Tartışmayı, CİMER’e Eylül 2024’te yapılan bir başka başvurunun, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na ulaştırılması, savcılığın da bunu YÖK’e iletmesi alevlendirdi.

İmamoğlu’nun yatay geçiş yaptığı 1990 yılında, YÖK’ün Girne Amerikan Üniversitesi’ni (GAÜ) tanımadığı, bu nedenle diplomanın sahte olduğu iddia edildi.

Bu açıklamanın hemen ardından İBB Tekzip hesabından İmamoğlu’nun İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden 1994’te mezun olduğunu gösteren diploma görseli paylaşılarak iddialar yalanlandı.

İmamoğlu ne zaman yatay geçiş yaptı?

Avukatlarının verdiği bilgiye göre İmamoğlu, 5 Eylül 1988’de GAÜ İngilizce İşletme bölümüne girdi.

Hazırlık ve 1. Sınıfı tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi’nin ilanı üzerine 29 Ağustos’ta yatay geçiş başvurusu yaptı.

Avukatlara göre Üniversite Yönetim Kurulu, not ortalaması ve zamanında başvuru kriterini sağladığı gerekçesiyle İmamoğlu’nun İşletme Fakültesi İngilizce Bölümü’ne yatay geçişine onay verdi.

İmamoğlu, 1994’te üniversiteden mezun oldu.

Soruşturma hangi gerekçeyle başlatıldı?

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Ekrem İmamoğlu hakkında “resmi belgede sahtecilik” suçlamasıyla 22 Şubat 2025’te soruşturma başlattı.

Soruşturmanın ana dayanağını YÖK Denetleme Kurulu’nun 17 Şubat tarihli “Araştırma Raporu” oluşturdu.

Raporda, İmamoğlu’nun yatay geçiş şartlarını sağladığı, ancak 1990’da GAÜ’nün, YÖK tarafından tanınmadığı vurgulandı.

Raporda ayrıca, YÖK’ün 1993-1994 ders yılından itibaren ÖSYM sınavlarını kazanmamış Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin, Girne Amerikan Üniversitesi’nden alacakları diplomalarının denkliğinin kabul edilmemesine ilişkin bir kararı olduğu ifade edildi.

İmamoğlu’nun avukatları YÖK raporunu hazırlayanlar hakkında “görevi kötüye kullanma, iftira, adil yargılamaya teşebbüs” suçlamasıyla suç duyurusunda bulundu.

İmamoğlu’nun avukatları iddialara ne yanıt veriyor?

İmamoğlu’nun avukatları, YÖK’ün 1990’da GAÜ’yü tanımamasının, yatay geçişe engel olmadığını ve bir denklik sorunu da oluşturmadığını iddia ediyor.

BBC Türkçe‘ye konuşan İmamoğlu’nun avukatı Mehmet Pehlivan, GAÜ’den 1991 ve 1992 yılında mezun olan kişilere de denklik verildiğine ilişkin belgeleri kamuoyu ile paylaştıklarını belirtti.

Pehlivan, “Mademki tanınmayan üniversiten geçiş yapılamaz o halde bu kişilere neden denklik düzenlendi? Buradan anlaşılıyor ki tanınma yatay geçiş için de denklik için de şart değil” dedi.

Pehlivan, YÖK raporunda, yatay geçiş için tanınma kriterinin hangi mevzuata dayandığı bilgisinin yer almadığını ileri sürdü:

“Çünkü tanınma hakkındaki mevzuat ilk kez 1996’da yürürlüğe girdi. Ancak o tarihte çıkarılan yönetmelikte ‘tanınmayan üniversiteden yatay geçiş yapılmaz’ denmiyor.

“Bu konudaki mevzuat 2010 yılında değişti ve tanınmayan üniversiteden yatay geçiş yapılamayacağı mevzuattaki yerini aldı.”

Savcılık İstanbul Üniversitesi’nden hangi taleplerde bulundu?

Soruşturma kapsamında Başsavcılık 26 Şubat’ta, İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü’ne bir yazı gönderdi.

Yazıda İmamoğlu’nun üniversitede gördüğü öğrenime ilişkin tüm belgeler, yatay geçişin kabulüne ilişkin iş ve işlemleri yapanların açık kimlikleri, aynı tarihlerde benzer yatay geçiş işlemlerinin yapılıp yapılmadığı konularında acil bilgi istendi.

Üniversite 28 Şubat’ta tahkikat başlatıldığını söyledi.

İstanbul Üniversitesi’nden yanıt gelmemesi üzerine Başsavcılık 12 Mart’ta Üniversite’ye ikinci bir yazı göndererek işlemlerin hızlandırılmasını istedi.

Diplomanın iptali ne anlama geliyor?

İstanbul Üniversitesi, 18 Mart’ta İmamoğlu’nun diplomasını iptal etti.

Anayasaya göre cumhurbaşkanı adayı olabilmek için üniversite mezunu olmak gerekiyor.

Diplomanın herhangi bir şekilde iptalinin kesinleşmesi halinde, bu İmamoğlu’nun aday olamayacağı anlamına geliyor.

İmamoğlu hangi itiraz yollarına başvurabilir?

İmamoğlu’nun, iptal kararına karşı itiraz yolları bulunuyor.

İmamoğlu’nun diplomanın üniversite tarafından iptal edilmesi halinde, İdare Mahkemesi’ne dava açılabiliyor.

Buradan aleyhte bir karar çıkması halinde bölge idare mahkemesine (istinaf) ve daha sonra Danıştay’a temyiz başvurusu yapma hakkı var.

BBC Türkçe‘ye bilgi veren Avukat Pehlivan, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne de başvuracaklarını belirtti ve yol haritasını şöyle açıkladı:

“İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesinin 2020 yılından itibaren konu hakkındaki resmi cevaplarında ve Rektörlüğün Ekim 2024 tarihli bilgi notunda yatay geçiş işleminin hukuka uygun olduğu açıktır.

“Belli ki bu süreç Ekrem İmamoğlu’nu cumhurbaşkanlığı seçim yarışından diskalifiye etmeye yönelik. O halde bu hukuksuzluğa iştirak etmek, demokratik seçim sürecine müdahale ederek onu sabote etmeye yönelik bir fiilin parçası olmayı teşkil etmektedir.”

Pehlivan bu nedenle ilgili kişiler hakkında yalnızca görevi kötüye kullanma suçundan değil, anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs suçu kapsamında da suç duyurusunda bulunacaklarını söyledi.